De overgang wordt vaak geassocieerd met typische symptomen zoals opvliegers en nachtelijk zweten. Een minder bekende kwaal waar veel vrouwen last van hebben tijdens en na de overgang is gewrichtspijn. Gewrichten die veel bewegingen maken, zoals de heupen en de knieën, worden het meest getroffen. Ook de ellebogen, nek, schouders, handen en vingers kunnen pijnlijke gewrichten zijn in de overgang. In dit artikel lees je over de oorzaken van spier- en gewrichtspijn tijdens de overgang en vertellen we je wat je kan doen om de pijn te verlichten.
Spier- en gewrichtspijn overgang
Gewrichtspijn kan tijdens de overgang geleidelijk ontstaan of plotseling opkomen en kan zich op verschillende manieren manifesteren:
- Pijn en stijfheid: Je kunt pijn en stijfheid ervaren in bijvoorbeeld je knieën, heupen, handen en schouders. De pijn kan variëren van mild tot ernstig en kan na rust of inactiviteit verergeren.
- Zwelling: Ontstekingen kunnen zwelling en warmte rond de getroffen gewrichten veroorzaken. Dit geeft niet alleen pijn maar kan ook je bewegingsvrijheid beperken.
- Verminderde mobiliteit: Spier- en gewrichtspijn kan je algehele mobiliteit en flexibiliteit verminderen.
Oorzaken gewrichtspijn overgang
Gewrichtspijn tijdens de overgang kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. We zetten een aantal veelvoorkomende oorzaken op een rij:
- Hormonale veranderingen: De daling van oestrogeenspiegels tijdens de overgang speelt een grote rol. Oestrogeen zorgt namelijk normaliter onder andere voor de vorming van collageen, een eiwit dat je spieren, pezen, kraakbeen, slijmvliezen en banden soepel houdt. Als je oestrogeen daalt, kun je drogere slijmvliezen krijgen en kan het kraakbeen tussen je gewrichten kan dunner worden. Daardoor kan schuring en irritatie ontstaan als je beweegt. Dit op zich kan al heel pijnlijk zijn. Maar het kan ook leiden tot slijtage en pijnlijke ontstekingen.
- Botontkalking: Daarnaast kan osteoporose (botontkalking) zorgen voor pijnlijke gewrichten. Door de oestrogeendaling tijdens de overgang kunnen je botten poreuzer worden. Als gevolg hiervan kunnen je rugwervels in meer of mindere mate inzakken, wat pijn kan geven.
- Uitdroging: Oestrogeen speelt ook een belangrijke rol bij de regulering van lichaamsvloeistoffen. Dat is met relevant omdat kraakbeen (het weefsel dat de gewrichten bekleedt) voor 80% uit water bestaat. Als je merkt dat je vooral ‘s ochtends stijve of pijnlijke gewrichten hebt, kan uitdroging tijdens de nacht een rols pelen zijn. Vooral als je ook last hebt van nachtelijk zweten.
- Veroudering: De overgang valt vaak samen met het natuurlijke verouderingsproces. Dit proces kan op zichzelf leiden tot slijtage van de gewrichten (artrose), aangezien het kraakbeen dat de gewrichten beschermt dunner wordt en botten tegen elkaar kunnen gaan wrijven.
- Gewichtstoename: Veel vrouwen ervaren gewichtstoename tijdens de overgang. Extra gewicht kan extra druk leggen op de gewrichten, vooral op dragende gewrichten zoals knieën en heupen. Die druk kan pijn en ongemak geven.
- Veranderingen in activiteitsniveau: Sommige vrouwen bewegen tijdens de overgang minder, vanwege vermoeidheid of andere overgangssymptomen. Dat kan ervoor zorgen dat je spieren en gewrichten stijf en zwakker worden.
Eerdere blessures, auto-immuunziekten, overbelasting en slijtage zijn andere factoren die van invloed kunnen zijn. Raadpleeg je arts als je de specifieke oorzaak van je gewrichtspijn wilt achterhalen.
Wat te doen tegen gewrichtspijn in de overgang?
Als je last hebt van gewrichtspijn tijdens de overgang is het slim om je huisarts te raadplegen om mogelijke behandelingen te bespreken. Je kunt ook advies vragen aan een fysiotherapeut; die kan gerichte oefeningen aanbevelen om je gewrichten te versterken, je mobiliteit te verbeteren en pijn en stijfheid te verminderen. Er zijn ook dingen die je zelf kunt doen om de pijn te verlichten:
- Een gezonde levensstijl kan helpen om de klachten te verminderen. Regelmatige lichaamsbeweging, een gevarieerd en gezond dieet (rijk aan eiwitten, gezonde vetten, calcium en vitamine D) en voldoende rust zijn belangrijk. Krachttraining, wandelen, zwemmen of yoga kunnen helpen om je gewrichten soepel te houden en de spieren eromheen te versterken. Drink ook voldoende water, zo voorkom je dat uitdroging je gewrichtspijn verergert.
- Als je overgewicht hebt kan het helpen om wat af te vallen om de druk op je gewrichten te verminderen. Vermijd crashdiëten; maak liever geleidelijk duurzame veranderingen in je leefstijl. Zo zorg je dat het gewicht er ook af blijft, en bescherm je je mentale gezondheid in het proces.
- Pijnstillers zoals ibuprofen of paracetamol kunnen helpen om pijn en ontsteking te verminderen. In sommige gevallen kunnen artsen ontstekingsremmende medicijnen of hormoontherapie voorschrijven om de symptomen te verlichten. Overleg altijd met je arts voordat je (langdurig) pijnstillers neemt.
- Therapieën zoals acupunctuur en massages, of het gebruik van supplementen zoals glucosamine, collageen en chondroïtine kunnen helpen.
- Zowel heating pads als cold packs kunnen plaatselijk helpen gewrichtspijn te verminderen.
