Ergonomische thuiswerkplek: zo voorkom je de (verstrekkende!) gevolgen van een verkeerde houding

Steeds meer Nederlanders werken (deels) vanuit huis. In 60% van alle gevallen gebeurt dat aan de keukentafel of op een andere geïmproviseerde plek. Dat lijkt misschien onschuldig, maar op de lange termijn kan een verkeerde houding verstrekkende gevolgen hebben. De uren die je thuiswerkt, laten hun sporen na. Tot je 40e kom je daar vaak nog wel mee weg, maar daarna kunnen kleine pijntjes en ongemakken uitgroeien tot serieuze klachten. Wat helpt is een ergonomische werkplek. Maar laten we eerst eens kijken wat de gevolgen zijn van een niet-ergonomische werkplek.

Ergonomische thuiswerkplek: zo voorkom je de (verstrekkende!) gevolgen van een verkeerde houding

Het woord ergonomie komt van de Griekse woorden ergon (werk) en nomos (wet). Vrij vertaald betekent het: de wetenschap van het aanpassen van de werkomgeving aan de mens. Een ergonomische werkplek is dus een omgeving die je lichaam ondersteunt in wat het nodig heeft om gezond en efficiënt te functioneren. Dat betekent onder meer:

• Een stoel die je rug goed ondersteunt en verstelbaar is

Kies een stoel die je onderrug goed opvangt en zich aanpast aan jouw lichaam. De zithoogte is goed als je voeten plat op de grond staan en je knieën in een hoek van ongeveer 90 graden. Armleuningen mogen niet te hoog of te laag zijn; je schouders moeten ontspannen blijven.

• • Een bureau dat zich aanpast aan jouw lengte en werkhouding

Je bureau hoort op zo’n hoogte te staan dat je onderarmen in een rechte lijn rusten op het blad, zonder dat je schouders optrekken. Voor de meeste mensen is dat rond de 72–75 cm. Nog beter is een verstelbaar zit-sta bureau, zodat je regelmatig van houding kunt wisselen.

• Een beeldscherm op ooghoogte, zodat je nek niet constant gebogen is

De bovenrand van je scherm hoort op of iets onder ooghoogte te staan. Zo blijft je nek ontspannen en hoef je niet omlaag te kijken. Zet het scherm op ongeveer een armlengte afstand en kantel het licht naar achteren.

• Voldoende bewegingsruimte en de mogelijkheid om regelmatig van houding te wisselen

Zelfs met een perfecte werkhouding is het belangrijk om niet te lang stil te zitten. Sta elk half uur even op, rek je uit of loop een rondje. Ook kleine bewegingen houden je lichaam soepel en je energie op peil.

Dagelijkse belasting

Het idee is dus simpel: het werk moet zich aanpassen aan jou, niet andersom. Toch heeft het merendeel van thuiswerkend Nederland een niet-ergonomische werkplek. Dit lijkt misschien onschuldig, zeker als je “toch maar een paar uurtjes” werkt. Maar juist die dagelijkse belasting stapelt zich ongemerkt op. Rug-, nek- en schouderklachten behoren tot de meest voorkomende problemen, vaak veroorzaakt door te lang zitten in een verkeerde houding. Ook klachten aan polsen en handen – denk aan RSI of een muisarm – komen veel voor.

Sneller vermoeid

Naast fysieke klachten speelt er nog iets anders mee. Als je te lang in een verkeerde houding werkt, raak je sneller vermoeid en minder gefocust. Je lichaam geeft namelijk voortdurend signalen af – een stijve nek, vermoeide schouders of pijnlijke polsen – en dat kost energie. Een verkeerd afgestelde stoel of een te laag bureau kan dus grotere gevolgen hebben dan je in eerste instantie denkt:

• Nek- en rugklachten nemen toe
  Langdurig zitten in een voorovergebogen houding verhoogt de druk op de tussenwervelschijven met 40%. Dit vergroot de kans op rug- en nekklachten aanzienlijk

• Bewegingstekort beïnvloedt de doorbloeding
  Een verkeerde houding in combinatie met weinig beweging vermindert de doorbloeding in spieren en gewrichten, waardoor afvalstoffen minder goed worden afgevoerd. Dit leidt sneller tot stijfheid en pijn

• Verhoogd risico op RSI
  Een niet-ergonomische werkplek – bijvoorbeeld een te laag bureau of verkeerd geplaatste muis – verdubbelt de kans op repetitieve strain injury (RSI), met klachten in pols, arm en schouder

• Mentale vermoeidheid door lichamelijke stress
  Wanneer je lichaam ongemak ervaart, kost dit extra cognitieve energie. Hierdoor neemt concentratie af en neemt mentale vermoeidheid toe

• Invloed op stemming en stressniveau
  Onderzoek toont aan dat een ingezakte zithouding gevoelens van stress en somberheid kan versterken, terwijl een rechte houding juist veerkrachtiger maakt tegen stress

Bron aanpakken

In plaats van deze klachten bestrijden, kun je beter de bron aanpakken: je werkplek. Uit onderzoek blijkt dat een ergonomische werkplek niet alleen pijnklachten vermindert, maar ook de productiviteit en het werkplezier verhoogt. Het loont dus om je werkplek kritisch onder de loep te nemen en te investeren in een bureau en stoel die zich aanpassen aan jou in plaats van andersom. Maar waar begin je dan?

Verkrampte schouders

Evelyn: ‘Sinds de coronapandemie werk ik een paar dagen per week thuis. Gezellig aan een barretje in de keuken, dicht bij het koffiezetapparaat. Dat ging een tijd goed, totdat ik begin van dit jaar klachten kreeg die niet vanzelf meer overgingen. Mijn werkdag eindigde steevast met verkrampte schouders en zeurende tintelingen in mijn linkerbeen. Het idee van een ergonomische werkplek sprak me alleen niet zo aan omdat de meeste ergonomische bureaus en bureaustoelen er niet bepaald aantrekkelijk uitzien.’

Duurzaam en esthetisch

Tot die conclusie kwam ook Ivo Duits. Met een lengte van ruim twee meter vond hij jarenlang geen bureau of stoel die écht paste. Vanuit deze persoonlijke noodzaak ontstond het idee om meubilair te ontwikkelen dat niet alleen ergonomisch verantwoord is, maar ook duurzaam en esthetisch. In IVONO brengt Ivo ergonomie en design samen. Dit Nederlandse designmerk biedt complete oplossingen: van zit-sta bureaus en ergonomische stoelen tot slimme accessoires. Alles ontworpen als geheel, zodat je thuiswerkplek geen doorn in het oog is.

Klachten voorkomen

Evelyn: ‘Sinds een paar weken werk ik aan ik aan een in hoogte verstelbaar zit-sta bureau en heb ik een ergonomische bureaustoel. Mijn klachten zijn nog niet helemaal verdwenen, maar wel een stuk minder.  Voor mij past een ergonomische werkplek in een holistische levensstijl. Ik let op wat ik eet, hoe vaak ik beweeg, investeer in een goede nachtrust en vanaf nu dus ook in mijn werkplek. Kijk hier voor meer informatie over de gezonde design werkplekken van IVONO. Met code HOLISTIK20 krijg je €20 korting op je gehele bestelling vanaf €200.