Onze moeders, oma’s en overgrootmoeders wisten niet hoe snel ze hun emmer sop erbij moesten pakken zodra de lente zich aandiende. Die grondige schoonmaakdrang heeft plaats gemaakt voor gemak. Want wie kruipt er nou nog eens per jaar in de keukenkastjes om ze grondig uit te boenen? Opruimgoeroe Hermance Hora Siccama gaat daar verandering in brengen. Ze komt met een super simpel maar grondig stappenplan, om toch die frisse wind op een relaxte manier door je huis te laten waaien.
Grote schoonmaak: 10 gouden tips
Wat betekent de ‘grote voorjaarsschoonmaak’?
Hermance: Letterlijk dat men het hele huis grondig gaat schoonmaken wanneer de lente begint. De donkere dagen met schaars zonlicht en weinig frisse lucht maken plaats voor zonnige dagen en nieuwe energie. Met het woord ‘grote’ wordt bedoeld dat naast de standaard schoonmaaklijst, ook omvangrijke actiepunten worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld het schoonmaken van de kussens op de bank, de bank zelf, de mand voor de hond, gordijnen en eventueel een kleed. Daarbij komen de voorraad- en linnenkast, en alles waar je in de winter nog meer geen tijd en/of gelegenheid voor had. Tegenwoordig gaat het naast een opgeruimd huis ook over een nieuw begin voor jezelf; een schoonmaakbeurt voor je hoofd en lijf.
Waar komt dit schoonmaakfenomeen vandaan?
Hermance: Sommige historici beweren dat er een connectie bestaat met het Perzisch nieuwjaar, omdat ook deze op de eerste dag van de lente begint. Anderen denken dat dit fenomeen te maken heeft met Pasen. Gebruikelijk was dat het huis er op zijn paasbest uit behoorde te zien. Tevens zijn er wetenschappers die een verband zien met onze biologische klok. Uit onze melatonine staat-van-zijn ontwaken we met het verschijnen van de lentezon. We krijgen meer energie, lentekriebels en ook zin om schoon te maken.
Is de voorjaarsschoonmaak iets van onze oma’s ?
Hermance: Volgens mij bestaat het al heel lang, aangezien er in de geschiedenis ook over geschreven is. Oma’s, maar ik neem aan vrouwen in het algemeen, hadden hier toen de tijd voor. Sterker nog: aangezien ze niet mochten of konden werken was dit onderdeel van hun verantwoordelijkheden als huisvrouw. Tegenwoordig blijkt de drang om schoon te maken toch nog steeds te spelen. Biologisch en energetisch voelen we allemaal bepaalde lentekriebels en schakelen we deze in voor allerlei activiteiten. Hedendaags zijn er jammer genoeg zo veel activiteiten waar we aan kunnen beginnen dat de voorjaarsschoonmaak waarschijnlijk niet bij iedereen prioriteit heeft.
Heb je een stappenplan voor de ultieme voorjaarsschoonmaak?
Hermance: Die heb ik zeker. Dit zijn 10 stappen:
- Begin met een plan van aanpak. Loop door het huis en schrijf op wat je allemaal wilt aanpakken. Een goede voorbereiding is het halve werk.
- Zorg dat je alle schoonmaakspullen in huis hebt voordat je begint.
- Lucht alles eerst goed (of/en aan het einde om al het stof en fijnstof zoveel mogelijk weg te krijgen).
- Eerst opruimen, daarna grondig schoonmaken.
- Optimaal is om het per ruimte aan te pakken.
- Keuken: orde en hygiëne terug in je keuken (bv. waterkoker ontkalken, vriezer ontdooien, magnetron, binnenkant van de oven, ijskast, koffieapparaat en broodrooster schoonmaken).
- Zitkamer: gordijnen wassen, kleden uitkloppen, alles afstoffen (ook elektronica, lampen en plafonds).
- Slaapkamer: wisselen van winter- naar zomer dekbed, sprei stomen, gordijnen wassen.
- Badkamer: alle badkamerkastjes legen, daarna alles ontkalken (ook de douchekop), de bril van het toilet losschroeven etc.
- Garderobe: winter items inruilen voor zomer items. Was alles dat van stof is en dat een jaar niet gewassen is: kussenhoezen op de bank, beddensprei, gordijnen, dekens, matjes en tafelkleden.
Heb je tips voor als je niet all the way wil gaan?
Hermance: Voor degene die iets extra’s wil doen: ik zou beginnen met luchten, uitkloppen en wassen. Dus bijvoorbeeld al je ramen tegen elkaar open zetten. De sprei en andere hoezen wassen/stomen. Eventueel kleed/kleden uitkloppen en je wintergarderobe inruilen voor je zomer items.
Wat zijn de psychische voordelen van de voorjaarsschoonmaak?
Hermance: De relatie tussen een schoon en opgeruimd huis en je emotionele en fysieke toestand is heel sterk. Er bestaan dus zeker psychische voordelen. Het is in feite een nieuw begin, een frisse start. Door het schoonmaken verdwijnt oude (negatieve) energie en wordt er plaats gemaakt voor nieuwe energie. Dit kan zonder meer een positieve invloed hebben op je mentale gezondheid.
Kun je ook doorslaan in schoonmaakdrang?
Hermance: Alles waar ‘te’ voorstaat is op de lange termijn niet wenselijk. Zo ook teveel schoonmaken bij je voorjaarsschoonmaak of te vaak een voorjaarsschoonmaak willen houden. Dit is niet nodig en kan dus duiden op doorslaan. Bij het zoeken naar ‘teveel schoonmaken’ op internet kom je al snel terecht bij smetvrees. De precieze grens tussen heel schoon en smetvrees is lastig vast te stellen. Wel lijkt het soms alsof onze generatie ‘te schoon’ is vergeleken met vroeger. Hierdoor krijgen wij last van bepaalde ziektes of van stof en bacteriën waar men vroeger prima tegen kon. Ook heb ik geleerd dat wij door teveel anti-bacteriële schoonmaakmiddelen, ook de goede bacteriën (micropia) dood maken die ons juist beschermen. Daarnaast kan het gebruik van anti-bacteriële schoonmaakmiddelen zorgen voor resistentie tegen bacteriën én tegen antibiotica, ook als ze op de juiste wijze worden gebruikt. We moeten dus ook weer niet te schoon zijn maar, zoals bij alles, op zoek gaan naar de juiste balans.
