Je kunt er de klok op gelijk zetten: de eerste maanden van het jaar gaan we massaal ‘detoxen’. Het begint met een alcoholvrije januarimaand. We duiken massaal de sportschool in voor intensieve workouts en doen misschien zelfs wel een sapkuur in de lente. Heeft detoxen eigenlijk wel zin, en zo ja, hoe kun je het dan het beste aanpakken? Wij vroegen Biochemicus Hanny Roskamp om raad.
Biochemicus legt uit: de zin én onzin van detoxen
Hanny Roskamp: ‘Ik vind het maar een raar idee, dat detoxen. Alsof je lichaam bolstaat van gif… en alsof het met kunstgrepen gereinigd zou moeten worden. Onder gif verstaan detoxers uiteenlopende zaken als ‘kunstmatige geur-, kleur-, en smaakstoffen’ maar ook ‘restjes van de verbranding’, ‘verzuring‘ en ‘verontreinigingen uit het milieu’. Als je het zo achter elkaar leest lijkt het heel erg. Maar de realiteit is dat het meeste ervan niet eens gif ís. En dat je lichaam goed is toegerust om op eigen houtje te ontgiften. Zonder diëten, zonder hulpmiddelen.
Thuiskomen in je eigen lichaam?
Download nu de gratis Mini Guide en ontvang tips van Karlijn, Evelyn & een team van experts. Download gratis mini-guide
Je lever & alcohol
Neem het gif waarmee we onszelf het vaakst en het meest grootschalig verontreinigen: alcohol. De lever begint onmiddellijk met de afbraak ervan. Drie dagen na een drankgelach is het lichaam weer in ere hersteld en zijn alle alcoholsporen uitgewist. Een gezonde lever en nieren weten precies wat ze met rommel en afval aanmoeten, daarvoor hoef je niet te (sap)vasten. De detox-rage speelt vooral in op onze innerlijke smetvrees. Als je precies wilt weten waarom (sap)vasten geen goed idee is om gifstoffen kwijt te raken, lees dan mijn blog over innerlijke smetvrees & detoxen.
Kracht van kruiden
Maar hoe zit het dan met kruiden en pillen die je lever, nieren en darmen helpen bij hun normale opruimwerk? Is dat dan een alternatief voor (sap)vasten en doen ze echt wat? De werking van de meeste kruiden is niet zo goed in kaart gebracht door de wetenschap. De kennis die we hebben, komt meer van kruidenvrouwtjes die het van hun grootmoeders en overgrootmoeders hebben doorgekregen. Dat maakt hun informatie niet per se onwaar, alleen weten we van veel kruiden niet zeker of ze echt werken.
Wetenschappers nemen informatie van kruidenvrouwtjes echter wel serieus. Ze verzamelen ze en onderzoeken de werking van sommige kruiden. En zo weten we dat een aantal kruiden daadwerkelijk in staat is je lever te helpen bij de ontgifting. Maar als je in de winkel zoekt op ‘detox’ kom je producten tegen met ellenlange lijsten van kruidenpreparaten. En die werken écht niet allemaal…
Kleine kruidengids
Bij een scan van detoxproducten komen onderstaande 11 ingrediënten regelmatig voorbij. De top 3 ingrediënten met een sterretje zijn goed onderzocht. Je kunt zeggen dat die waarschijnlijk écht doen wat ze beloven: de natuurlijke ontgifting van je lichaam ondersteunen. Van de rest (nummer 4 t/m 11) weten we veel te weinig of is bekend dat ze een compleet ander effect hebben. Ze laxeren bijvoorbeeld, wat niet veel te maken heeft met ontgiften. Of ze drijven vocht af, wat eerder een reactie is op een giftige stof dan een ontgiftingsreactie. Of ze doen helemaal niets. Wil je je lever een handje helpen? Concentreer je dan vooral op mariadistel, geelwortel en de kappertjesplant.
Detox-top-3 die écht werkt
1) Mariadistel (Silybum marianum)*
Mariadistel bevat stoffen die volgens onderzoek helpen de lever te ontgiften (ook onder de naam van het extract silymarine).
2) Geelwortel (kurkuma)*
Een krachtige ontstekingsremmer is die misschien zelfs een rol heeft bij het voorkomen van kanker. Goed onderzocht.
3) Kappertjesplant (Capparis spinoza)*
Kappertjes en de kappertjesplant bevatten krachtige antioxidanten zoals quercetine, die helpen bij het omruimen van (ontsteking)schade in het lichaam.
4) Senna (Cassia senna)
Sennapeulen bevatten een stof die laxerend werkt en is geregistreerd voor die toepassing als kruidenpreparaat. Helpt dus niet bij ontgifting, niet langdurig gebruiken.
5) Chlorella
Levende chlorella verwijdert (zware) metalen uit zeewater (en slaat die zelf op dus let op: chlorella van onbetrouwbare leveranciers kan besmet zijn met zware metalen…). Dat het de ontgifting van het lichaam helpt, is niet goed onderbouwd. Mogelijk vermindert chlorella wel de opname van giftige stoffen die je met de voeding binnenkrijgt.
6) Nachtschade (Solanum Nigrum)
Binnen de ayurveda bekend als kakamachi, zou werken tegen een veelheid aan klachten, van hartklachten en jicht tot parasieten. Bevat zélf giftige stoffen.
7) Franse tamarisk (Tamarix gallica)
Door Italiaanse kruidendokters gebruikt om wratjes te genezen, verder weinig over bekend.
8) Wilde cichorei (Cichorium intybus)
Wordt gebruikt in volksgeneeskunde bij maag- en leverklachten en bij verstopping.
9) Mandur phasma
Ayurvedisch ijzerpreparaat kon bij proefdieren de lever en nieren beschermen tegen beschadiging. Niet voldoende onderzoek naar gedaan.
10) Duizendblad (Achillea millefolium)
Traditioneel gebruikt bij lichte maag-darmklachten, gebrek aan eetlust en menstruatiepijn.
11) Artisjok
Zou iets doen voor lever en gal. De wetenschap die dit bevestigt, ontbreekt.
Kom thuis in je lichaam meditatiepakket
- 60 minuten geleide meditaties voor een liefdevolle relatie met je lijf
- Ingesproken door holistisch therapeut Suze Retera
- Inclusief 30 pagina dik dossier + mini podcast
